ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកបានចេញលិខិតប្រកាសពីអត្រាពន្ធនាំចូលដល់ប្រទេសចំនួន ៨ ទៀតក្នុងនោះមានប្រទេសអាស៊ានប្រ៊ុយណេ និងហ្វីលីពីន ខណៈប្រេស៊ីលត្រូវយកពន្ធខ្ពស់រហូតដល់ ៥០%។
កាលពីថ្ងៃទី 9 ខែកក្កដា ឆ្នាំ 2025 ប្រធានាធិបតីអាមេរិក Donald Trump បានប្រកាសវិធានការពន្ធនាំចូលថ្មីប្រឆាំងនឹងប្រទេសចំនួន 7 គឺអាល់ហ្សេរី អ៊ីរ៉ាក់ លីប៊ី ស្រីលង្កា ប្រ៊ុយណេ ម៉ុលដាវី និងហ្វីលីពីន។ យោងតាមលិខិតឬសំបុត្រដែលបានផ្ញើចេញ អត្រាពន្ធដែលប្រទេសទាំងនេះគិតខុសគ្នា។ អាល់ហ្សេរី អ៊ីរ៉ាក់ លីប៊ី និងស្រីលង្កា នឹងត្រូវគិតពន្ធ 30% ខណៈប្រ៊ុយណេ និងម៉ុលដាវី នឹងត្រូវគិតពន្ធ 25% ហើយហ្វីលីពីននឹងប្រឈមនឹងពន្ធ 20%។
វិធានការពន្ធចុងក្រោយគឺបន្ថែមលើលិខិតដែលបានប្រកាសពីមុនចំនួន 14 ដែលរួមមានពន្ធ 25% លើដៃគូពាណិជ្ជកម្មសំខាន់ៗដូចជាកូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុន និងពន្ធ 36% លើប្រទេសកម្ពុជា និងថៃ។ ពន្ធទាំងអស់នឹងចូលជាធរមានចាប់ពីថ្ងៃទី 1 ខែសីហា តទៅ លុះត្រាតែកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវបានសម្រេចមុនកាលបរិច្ឆេទនោះ។
ប៉ុន្មានម៉ោងមុននេះនៅលើ Truth Social របស់ Trump បានបង្ហោះរូបភាពនៃសំបុត្រអត្រាពន្ធផ្ញើទៅប្រេស៊ីល។ កំណែច្បាប់នេះគឺខុសពីប្រទេសដទៃ ដោយសារតែ Trump បានលើកឡើងពី “Jair Bolsonaro” អតីតប្រធានាធិបតីប្រេស៊ីល ហើយបានសម្តែងការប្រឆាំងរបស់គាត់ចំពោះការស៊ើបអង្កេតរបស់អតីតមេដឹកនាំនៅក្នុងករណីនៃការព្យាយាមផ្តួលរំលំលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតឆ្នាំ 2022 ដោយហៅវាថាជាការប្រមាញ់មេធ្មប់។
ហើយបានរិះគន់ការគំរាមកំហែងដល់ការបោះឆ្នោត និងការនិយាយដោយសេរីរបស់ជនជាតិអាមេរិកក្នុងប្រទេសប្រេស៊ីលពីការហាមឃាត់លើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ សម្រាប់ហេតុផលទាំងនេះ Trump នឹងដាក់ពន្ធនាំចូល 50% លើទំនិញប្រេស៊ីលចាប់ពីថ្ងៃទី 1 ខែសីហា កើនឡើងពីអត្រាពន្ធដើម 10% កាលពីថ្ងៃទី 2 ខែមេសា។
ក្នុងចំណោមសំបុត្រ 21-22 ដែលលោក Trump បានចេញផ្សាយកាលពីប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះ មានប្រទេសអាស៊ានចំនួន 8 ដែលចុងក្រោយបំផុតគឺហ្វីលីពីននៅ 20% (ពីមុន 17%) ប្រ៊ុយណេ 25% (ពីមុន 24%) ។ មុននេះម៉ាឡេស៊ី ២៥% ឥណ្ឌូនេស៊ី ៣២% កម្ពុជា ៣៦% ថៃ ៣៦% ឡាវ ៤០% មីយ៉ាន់ម៉ា ៤០%។ វៀតណាមបានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងរួចហើយក្នុងអត្រា 20% ជាមួយប្រទេសមួយទៀតគឺសិង្ហបុរី ដែលលោក Trump បានប្រកាសត្រឹមតែ 10% តាំងពីដើមមក។
ចំណាត់ការទាំងនេះបានជំរុញឱ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី លោក Anwar Ibrahim ជាប្រធានអាស៊ាន អំពាវនាវឱ្យប្រទេសសមាជិកអាស៊ានបង្កើនពាណិជ្ជកម្មផ្ទៃក្នុងអាស៊ាន ដោយសារអាស៊ានជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចទីប្រាំរបស់ពិភពលោក និងពឹងផ្អែកខ្លាំងលើការនាំចេញ ប៉ុន្តែត្រូវបានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដោយវិធានការពន្ធគយរបស់រដ្ឋបាល Trump ដែលបានជំរុញឱ្យរដ្ឋសមាជិកមួយចំនួនពន្លឿនការចរចាពាណិជ្ជកម្មជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវិនិយោគ ពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្មរបស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីបាននិយាយថា ម៉ាឡេស៊ីនឹងមិនឆ្លងកាត់ការចរចាជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកនោះទេ ប៉ុន្តែនឹងបន្តការចរចាកាត់បន្ថយពន្ធនាំចូល 25% ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងគិតថ្លៃលើការនាំចេញរបស់ម៉ាឡេស៊ី។ ទោះជាយ៉ាងណា លោករដ្ឋមន្ត្រីបានបដិសេធមិនបញ្ជាក់លម្អិតអំពីអ្វីទៅជា «ខ្សែបន្ទាត់»។ ដោយលើកឡើងពីកិច្ចព្រមព្រៀងដោយមិនបង្ហាញទិន្នន័យ។
លោកបាននិយាយថា សហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើការទាមទារដែលរំលោភលើផលប្រយោជន៍ជាតិ និងអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងគោលនយោបាយ និងច្បាប់ក្នុងស្រុករបស់ម៉ាឡេស៊ី នៅក្នុងតំបន់ដូចជា ពន្ធឌីជីថល ពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិក ស្តង់ដារវេជ្ជសាស្ត្រ វិញ្ញាបនប័ត្រហាឡាល និងលទ្ធកម្មរបស់រដ្ឋាភិបាល។
រដ្ឋមន្ត្រីវិនិយោគម៉ាឡេស៊ីបានបន្ថែមថា ក្រុមចរចាម៉ាឡេស៊ីបានពិភាក្សាយ៉ាងហោចណាស់ 25 ជាមួយគណៈប្រតិភូអាមេរិក ហើយបានសន្យាថានឹងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវការការពារពលកម្ម និងបរិស្ថាន។ សំណើរបស់ម៉ាឡេស៊ីទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិករួមមានការបញ្ជាទិញយន្តហោះ Boeing ថ្មីយ៉ាងហោចណាស់ 30 គ្រឿងសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ជាតិម៉ាឡេស៊ីអ៊ែរឡាញ ក៏ដូចជាកិច្ចព្រមព្រៀងក្នុងវិស័យ semiconductor និងបច្ចេកវិទ្យា។
អត្ថបទ៖ ហូរ មុនីវ័ន្ត
